هوای مسموم فرهنگی!
وجود هوا ضرورتی انکار ناپذیر است. البته نه هوای مسموم و آلوده بلکه هوای پاک و حیاتبخش! مقوله فرهنگ در بیان مقام معظّم رهبری به مانند هوا برای تنفّس میباشد. ایشان میفرمایند:« من در یک جمله عرض بکنم: عزیزان من! فرهنگ از اقتصاد هم مهمتر است. چرا؟ چون فرهنگ، به معنای هوایی است که ما تنفّس میکنیم؛ شما ناچار هوا را تنفّس میکنید، چه بخواهید، چه نخواهید؛ اگر این هوا تمیز باشد، آثاری دارد در بدن شما؛ اگر این هوا کثیف باشد، آثار دیگری دارد. فرهنگ یک کشور مثل هوا است؛ اگر درست باشد، آثاری دارد».[۲] بسیاری از جنگها در تاریخ بشر مستقیما بر سر داشتههای مادّی بوده است امّا در عصر ما با ارتباطات وسیع و سریع، موضوع جنگ و ستیز بر سر ارادهها و فرهنگهاست. یعنی حتّی اگر مادّیات هم مورد مناقشه باشد اولین خاکریزهای دو طرف متخاصم، فرهنگ و عقیده و اراده است که باید فتح شود. اگر بخواهیم در این زمینه به سخنان اهل بیت استناد کنیم فرهنگ را میتوانیم به “دوست داشتن” و “نفرت داشتن” تطبیق دهیم همچنانکه امام باقر علیه السلام فرمودند:« هَلِ الدِّینُ إِلَّا الْحُبُّ وَ الْبُغْضُ ثُمَّ تَلَا هَذِهِ الثَّلَاثَ آیَاتٍ کَأَنَّهَا فِی کَفِّهِ وَ لکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمانَ وَ زَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ وَ کَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَ الْفُسُوقَ وَ الْعِصْیان أُولئِکَ هُمُ الرَّاشِدُون [حجرات/۷][۳] آیا دین چیزى جز حبّ و بغض هست؟ سپس این سه آیه را تلاوت فرمود(و گویا این سه آیه در مشت او بودند): “و لیکن خدا (به لطف خود) مقام ایمان مرا محبوب شما گردانید و در دلهاتان نیکو بیاراست و کفر و فسق و معصیت را زشت و منفور در نظرتان ساخت (تا در دو عالم سعادتمند شوید) و اینان بحقیقت اهل صواب و هدایتند». اوّلین اثر جنگ فرهنگی تغییر دوست داشتنها و نفرت داشتنهاست!
نابرابری قدرت ظاهری
اگر چه قدرت رسانهای در جنگ پیچیده آخرالزمان حرف اول را میزند و هماکنون این قدرت در سیطره دشمنان اسلام است امّا رسانه، همچون تیغی است که دو لبه دارد و میتوان از آن بر علیه دشمن استفاده کرد. ضمن اینکه از لحاظ متن و محتوا، دست مسلمانان با استفاده از معارف غنی و بیپایان اسلامی پُر و برتر است و صد البته نیروی ایمان و توکّل بر خداست که معادلات ظاهری را بر هم میزند و جبهه اسلام و حق را برتری میبخشد. همچنانکه قرآن کریم میفرماید:« یا أَیُّهَا النَّبِیُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنینَ عَلَى الْقِتالِ إِنْ یَکُنْ مِنْکُمْ عِشْرُونَ صابِرُونَ یَغْلِبُوا مِائَتَیْنِ وَ إِنْ یَکُنْ مِنْکُمْ مِائَهٌ یَغْلِبُوا أَلْفاً مِنَ الَّذینَ کَفَرُوا بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا یَفْقَهُون [انفال/۶۵] اى پیامبر! مؤمنان را به جنگ (با دشمن) تشویق کن! هر گاه بیست نفر با استقامت از شما باشند، بر دویست نفر غلبه مىکنند و اگر صد نفر باشند، بر هزار نفر از کسانى که کافر شدند، پیروز مىگردند چرا که آنها گروهى هستند که نمىفهمند!».
رصد عملیات فرهنگی
در هر میدان نبردی مهمترین اصل عملیاتی، اطلاعات و رصد فعالیّت دشمن است. در میدان مبارزه فرهنگی نیز تشخیص خطر از ناحیه دشمن وابسته به رصد و زیرنظر گرفتن تحرکات دشمن است. مقوله رصد فرهنگی یک سند بالادستی دارد که بقیه نیروها ذیل آن دستور گرفته طبق اصول جنگی عمل میکنند. قرآن کریم میفرماید:« وَ أَطِیعُواْ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَلَا تَنَازَعُواْ فَتَفْشَلُواْ وَ تَذْهَبَ رِیحُکمُْ وَ اصْبرِواْ إِنَّ اللَّهَ مَعَ الصَّابرِین [انفال/۴۵] و (فرمان) خدا و پیامبرش را اطاعت نمایید! و نزاع (و کشمکش) نکنید، تا سست نشوید، و قدرت (و شوکت) شما از میان نرود! و صبر و استقامت کنید که خداوند با استقامت کنندگان است!». در جامعه و حکومت اسلامی رصد بالادستی و در واقع سکانداری کشتی جامعه اسلامی در دست حاکم شرع و در این زمان ولایت فقیه است که در جای خود هم از لحاظ عقلی و هم شرعی به اثبات رسده است.
پس ولی فقیه است که با تشخیص ضرورتها از افقی بالاتر از سطح جامعه، به عنوان دیدبان اصلی، موانع و خطرات پیشرو را به سپاه فرهنگی و کل نیروها انتقال داده و گوشزد میکند. در زمان ما بارها و بارها ولی فقیه زمان حضرت آیت الله خامنهای به عنوان تیزبینترین، بصیرترین، عالمترین و باتقواترین فرد حاضر در جامعه اسلامی با عنایت الهی نسبت به خطراتِ رخنه، هجوم، شبیخون و غارت فرهنگی هشدار دادهاند. با توجه به ظرافت، پیچیدگی و نامحسوس بودن آتش فرهنگیِ دشمن، متأسفانه ضربات جبران ناپذیری از ناحیه بمبافکنهای فرهنگی دشمن یعنی ماهوارهها، تانکهای زرهی نرم دشمن یعنی مدها، مدلها و محصولات غربی با پشتیبانی آتش تهیه توپهای خبرپراکنی دشمن در جبهههای مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، تربیتی و… بر پیکره نه تنها مردم عادی و نیز پیادهنظام فرهنگی بلکه در پارهای از زمانها بر افسران و درجهدارن سپاه سخت و نرم خودی وارد آورده است.
خوب! در هر جنگی تلفات و ضربات، طبیعی و ناگریز است منتها غصّه این قصّه در جایی است که سپاه جنگ نرم، غافل از هشدار قافله سالار، تنگه هوشیاری را رها کرده و باعث شدند تا تلفات غیر عادی و بسیار زیادی بر جامعه اسلامی تحمیل شود. و همین باعث میشود که حمزههای فرهنگ نیز به شهادت برسند. سؤال اینجاست که آیا با شهادت حمزهها سپاه بیدار خواهد شد یا خیر؟!…
نتیجه و راهکار:
طبق وعده الهی به مؤمنان، جهاد آنان در هر جنگی کمک و نصرت الهی و در نهایت، پیروزی و سعادت بزرگ را به همراه خواهد داشت. پس باید همه دیدبان و مجاهد فرهنگی در فضای حقیقی و مجازی باشیم چرا که :« وَ مَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِنْدِ اللَّه [آلعمران/۱۲۶] پیروزى تنها از جانب خداوند است».
پینوشت
[۱] الغیبه نعمانی، ص ۲۸۰
[۲] بیانات در حرم مطهر رضوی در اولین روز سال ۱۳۹۳
[۳] بحار الأنوار ، ج۶۵، ص ۶۳