پايگاه اطلاع رساني دفتر امام جمعه گلپايگان
از ویژگیهای ممتاز حضرت علی علیه السلام حدیث «قسیم الجنّه و النّار» است که با عبارات مختلف از رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است.
یکی از آنها با این عبارت آمده است:
قال: یا علیّ انتَ قَسیمُ الجنّهِ و النّار و انتَ یَعسوبُ الدّین ؛ «یا علی، تو قسمت کننده بهشت و جهنم و تو پیشوای دین هستی.»
در اکثر روایات معنی این حدیث آنست که:
خداوند چنین مأموریتی را در روز قیامت به آن حضرت خواهد داد که در روز قیامت به اذن پروردگار، به اهل بهشت اجازه رفتن به بهشت، و به اهل آتش فرمانِ رفتن به آتش را بدهد.
و در تفسیر این آیه نیز آمده است که:
و اَذّنَ مُؤذّنٌ بَینَهُم اَن لَعنَهُ اللهِ عَلَی الظّالمین(۱۲) ؛ این مؤذّن و اعلام کننده «علی بن ابیطالب علیهالسلام» خواهد بود.
مفضل بن عمر از امام صادق علیه السلام معنی این حدیث را پرسید؟
امام صادق علیه السلام فرمود:
چون حبّ علی علیه السلام ایمان، و بغض او کفر است و بهشت برای اهل ایمان و آتش برای اهل کفر میباشد، آن حضرت به این علت؛ قسیم الجنّه والنّار ؛ “تقسیم کننده بهشت و جهنم” است.(۱۳)
ولی در روایت «ابوالصلت هروی» از امام رضا علیه السلام آمده است که آن حضرت نظیر همین جواب را به مأمون عباسی داد. و سپس به «ابوالصلت» فرمود:
مطابق فهم او جواب دادم ولی از پدرم شنیدم که از پدرانش از علی علیه السلام نقل میکرد که آن حضرت فرمود:
قال لی رسولُ الله یا علی، انت قَسیمُ النّارِ یومَ القیامهِ تَقوُل للنّار: هذا لی و هذا لک. (۱۴)
«پیامبر به من فرمود یا علی تو تقسیم کننده بهشت و جهنم هستی. روز قیامت به آتش جهنم میگویی: این شخص از آن تو و آن شخص از آن تو .»
پینوشتها:
۱- سوره اعراف، آیه ۴۴ .
۲- علل الشرایع، باب ۱۳۰، ص ۱۶۲/ الغدیر، ج ۳، ص ۲۹۹ .
۳- عیون اخبار الرضا به نقل بحار الانوار، ج ۳۹، ص ۱۹۴/ نیز حدیث قسیم الجنه و النار در بحار الانوار، ج ۳۹، ص ۱۹۳ – ۲۱۰/ شرح ابن ابی الحدید، ج ۹، ص ۱۶۵، ذیل خطبه ۱۵۴/ صواعق محرقه، ابن حجر ص ۱۲۴، ذیل حدیث ۴۰ .
منبع:
امام علی علیه السلام و مسائل سیاسی، محمد دشتی، ج ۹ .
